Những podcaster tương lai sẽ rơi vào một trong 2 trạng thái, một là không tìm ra được một chủ đề để làm podcast; hai là có quá nhiều ý tưởng mà không biết chọn cái nào. Một ngoại lệ là bạn đã biết chắc chắn chủ đề để thực hiện podcast của mình rồi. Xin chúc mừng nếu bạn nằm trong số này, nhưng nếu không phải thì cũng đừng lo, chúng ta sẽ cùng tìm câu trả lời ở tập podcast này nhé!
Cái khó của podcasters là vừa phải tìm ra ý tưởng hấp dẫn đối tượng người nghe mà họ hướng tới, đồng thời phải đảm bảo nó là chủ đề tạo cảm hứng sáng tạo cho podcaster trong suốt một quãng đường dài.
Vậy làm sao để biết nên podcast về cái gì?
1. Xác định đối tượng người nghe
Bạn muốn kết nối với ai? Hãy hình dung một người nghe lý tưởng, càng cụ thể càng tốt, độ tuổi, giới tính, công việc, nơi họ sống, các thói quen của họ, những điều họ thích làm khi rảnh rỗi, nếu nghe podcast thì họ sẽ nghe trong thời điểm nào trong ngày hay trong tuần?
Sau đó từ góc nhìn là một người nghe, hãy thử nghĩ xem nội dung chia sẻ của bạn sẽ có phù hợp với họ, có phục vụ nhu cầu cụ thể hay không?
- Đấy là người đang tìm thứ gì để thư giãn, ru vào tai các tâm sự, hay là người tìm kiếm thông tin về kinh doanh, hoặc là người đang muốn học ngoại ngữ nào đó.
- Họ đang gặp rắc rối gì, họ cần thay đổi điều gì?
- Liệu người đó có hứng thú với chủ đề podcast của bạn không? vì sao?
- Có một câu mình đọc được ở đâu đó là: You are NOT podcasting for you, you’re podcasting for your audience! Nghĩa là bạn không podcast cho bản thân mà cho thính giả của mình.
Nếu gặp khó khăn trong việc tưởng tượng và tìm điểm liên kết giữa mảng thông tin bạn muốn làm và những người cùng quan tâm, mình mách cho bạn một cách đơn giản đó là tham gia các nhóm trên Facebook hoặc các cộng đồng offline, có thể bạn đã ở trong các nhóm này rồi. Giờ bạn hãy kết nối nhiều hơn, trò chuyện với họ hoặc làm các bản khảo sát để biết rõ các mối quan tâm của họ và các vấn đề họ mắc phải. Đây sẽ là nguồn thông tin đáng quý không chỉ để giúp bạn chọn chủ đề rút gọn đúng trọng tâm cho podcast (có thể gọi là niche) mà còn giúp bạn phát triển nội dung sau này. Nếu làm bước này càng kỹ thì các bước sau bạn sẽ càng nhàn.
Biết được đối tượng người nghe là ai, bạn sẽ biết mình làm được gì cho họ. Giống như bạn muốn tặng một món quà, nếu không biết người nhận là ai, có thể món quà của bạn sẽ thành thứ thừa thãi, vô nghĩa.
2. Đam mê của bạn là gì? Đam mê = sở thích + kinh nghiệm (thành tích đếm được) + nhiệt huyết để theo đuổi nó dài lâu
Sau khi xác định đối tượng người nghe thì bước thứ hai đó là xác định đam mê của bạn.
“Đam mê” ở đây bao gồm 3 yếu tố: 1 là sở thích; 2 là kinh nghiệm, nếu có thành tích có thể đếm được thì càng tốt và yếu tố cuối cùng là nhiệt huyết của bạn để theo đuổi nó dài lâu.
Khái niệm nhiệt huyết nghe có vẻ mơ hồ nên mình sẽ giải thích một chút về nó:
- Nhiệt huyết được thể hiện qua mức độ quan tâm đến chủ đề bạn làm podcast. Đó có phải là chủ đề mà bạn có thể nói hàng giờ, một chủ đề mà bạn thấy thú vị và giải trí. Còn nếu bạn muốn làm podcast dạng phỏng vấn thì bạn cũng cần đủ quan tâm tới lĩnh vực để có thể biết nên mời khách mời nào, tìm thấy họ ở đâu, làm sao để có những bài phỏng vấn mà người nghe không cảm thấy sự thiếu hiểu biết của host khi đặt câu hỏi.
- Khi bạn không còn thích chủ đề này mà vẫn phải tiếp tục sản xuất nội dung rất có thể bạn sẽ kiệt sức và không còn hào hứng với podcast nữa.
- Nếu bắt đầu với podcast như một sở thích mới, bạn vẫn có công việc và trách nhiệm khác trong cuộc sống nên sở thích này bạn chỉ làm trong quỹ thời gian rảnh ít ỏi. Nếu không có sự thích thú với chủ đề thì có thể bạn sẽ không muốn đánh đổi thời gian rảnh quý báu của mình cho nó.
Nếu chủ đề khiến bạn hài lòng, thì nó sẽ ngấm vào ngôn ngữ của bạn và sẽ không lâu nữa khán giả của bạn sẽ quan tâm hơn tới nó. Nếu chính bạn còn không quan tâm đến chủ đề của mình, thì còn cớ nào để đòi hỏi người nghe quan tâm tới nó đúng không?
Số tiếp theo là một số bài tập tìm ra chủ đề dựa vào 3 yếu tố kể trên, kèm theo một pdf file để bạn dễ dàng thực hiện. Bạn có thể tìm thấy file ở mục TÀI LIỆU MIỄN PHÍ tại trang: https://lampodcast.com/lampodcast/
Muốn kiểm chứng ý tưởng về chủ đề cho podcast? Hay muốn chia sẻ về podcast và tìm ý kiến người nghe để sản xuất nội dung gần với họ hơn? Đừng quên tham gia nhóm Làm Podcast với The Blue Expat trên Facebook để chia sẻ và nhận đóng góp của mình nhé! Bạn nghĩ sao về tập hôm nay? Comment ngay bên dưới cho mình biết với nha!
Happy Podcasting!