Sau khi chọn ra một format ưng ý cho nội dung podcast thì lập bố cục cho từng tập là bước quan trọng. Giống như bạn viết một bài blog, bài văn, một bố cục dễ theo dõi sẽ khiến người đọc hiểu được điều bạn muốn diễn đạt và điều đó sẽ giúp họ đọc hết được bài văn của bạn.
Còn với podcast, một bố cục rõ ràng sẽ giữ chân người nghe theo dõi từng tập podcast từ đầu tới cuối và podcaster có thể liệt kê hết những thông tin cần thiết.
Lưu ý nên nghe tập podcast Show format, bố cục podcast và tần suất ra tập mới trước khi thực hiện những gợi ý trong bài viết này.
Mặc dù việc tạo cấu trúc đòi hỏi một chút thời gian suy nghĩ và cân nhắc, nhưng cuối cùng, việc có một kế hoạch và mục tiêu rõ ràng cho các tập của bạn sẽ giúp bạn tiết kiệm thời gian – và làm cho quá trình sản xuất diễn ra suôn sẻ hơn. Nếu bạn biết sẽ có những phần nào trong mỗi tập podcast, bạn có thể chuẩn bị những file âm thanh từ trước (ví dụ: intro, outro) và chỉ cần mix vào khi sản xuất tâp mới. Với người nghe, họ có thể ngay lập tức ‘tune-in’ khi nghe tiếng chào của bạn trên nền nhạc thân quen mà bạn chọn cho podcast và họ sẽ trao cho bạn sự tập trung ngay tức thì. Nhưng cũng có khi tập podcast của bạn kéo dài cả một giờ đồng hồ, đặc biệt là những cuộc trò chuyện với khách mời với nhiều câu hỏi, chủ đề khác nhau, nếu bạn cho người nghe một khoảng nghỉ ở giữa với một đoạn nhạc, họ có thể hiểu là mạch câu chuyện sắp được chuyển hướng.
Một điểm cộng nữa khi có bố cục cho mỗi tập podcast, bạn có thể lên kế hoạch đưa thông tin về nhà tài trợ và quảng cáo hay thường gọi là sponsored segments, chèn vào chỗ nào để người nghe không thấy bị hụt hẫng giữa mạch theo dõi của họ.
Podcast segments là gì?
Là những phân đoạn trong một mạch của một tập podcast. Có thể được chia bằng việc nhóm các nội dung hoặc bằng thời gian. Podcasters chọn những podcast segments để chắc chắn rằng họ không quên những thông tin cần thiết tới người nghe và để khiến cho nội dung của podcast thêm sinh động và dễ theo dõi với người nghe.
Những segments nào hay có trong một tập podcast
- Teaser / intro
- Phần nội dung chính
- Nhạc nghỉ ngắt đoạn
- Outro
Ít thông dụng hơn:
- Reviews/đánh giá 5* mới
- Ads/sponsored message (nếu có)
- A call-to-action (kêu gọi đăng ký kênh, newsletter, facebook group hoặc ủng hộ qua Patreon): Cũng có thể đã được lồng ghép trong phần Outro
3 phần chính trong một podcast thường thấy:
Độ dài của Intro và Outro được khuyên là chỉ nên trong vòng 30 giây. Tất nhiên, bạn có thể làm ngoại lệ. Đây là phần cố định bạn sẽ đặt vào từng tập podcast cho nên bạn cần chuẩn bị sẵn các file âm thanh để mix vào file đăng tải cuối cùng. Hoặc nếu dùng Anchor, bạn có thể lưu các file intro, outro này trong phần ‘Library’ và thêm vào khi đăng tải tập mới.
Lời khuyên của mình với ai đang bắt đầu là hãy cứ thử bắt đầu với một bố cục mà bạn dễ dàng sản xuất nhất. Mình cũng từng nghe một podcast việt không có cả intro, outro mà đi thẳng vào phần chat với khách mời luôn.
Một lời khuyên nữa đó là hãy NGHE thật nhiều podcast để tham khảo rồi thay đổi dần trong quá trình bạn sản xuất podcast. Cả podcast format hay bố cục bạn đều có thể cải thiện trong quá trình. Bắt đầu với những podcast trong cùng Category – Subcategory để xem format nào, bố cục nào mà bạn thấy có sự tương thích với nội dung của show bạn để học tập từ họ. Có rất nhiều podcast có sự thay đổi này, kể cả khi format và bố cục ban đầu của họ vô cùng hiệu quả. Bởi vì một chút thay đổi sẽ giúp cho chính họ có thêm cảm hứng mới và tạo sự mới mẻ cho những người nghe trung thành.
Gợi ý bố cục cho 3 format podcast phổ biến nhất
Cùng mình lên bố cục cho 3 format podcast thường gặp là Solo-cast, Interview và co-host.
Lưu ý: Những phần chữ in nghiêng là **Không bắt buộc, không thật sự cần thiết.
Solocast
Intro
Main content:
- Luận điểm/ topic 1
- Nhạc chuyển: Không bắt buộc
- Luận điểm/ topic 2
- Luận điểm/ topic 3
- v.v…
- Tóm tắt nội dung / Nêu câu Quote hoặc Nêu kết luận
Outro
Interview
Intro hoặc/và Teaser
Main content:
- Giới thiệu khách mời
- Chào khách mời
- Nội dung phỏng vấn
- Nhạc nghỉ: Không bắt buộc
- Nội dung phỏng vấn (tiếp sau nhạc nghỉ nếu có)
- Tạo cơ hội để khách mời chào tạm biệt người nghe:
- CTA của khách (nếu khách mời có chương trình hoặc website nào cần kêu gọi người theo dõi, tham gia)
- Các hình thức để kết nối với khách mời
- Một câu quote
- Lời cảm ơn và chào tạm biệt
- Hỏi khách mời: Nêu tên một vị khách họ muốn thấy ở tập tiếp theo: Không bắt buộc
- Cám ơn và chào tạm biệt khách mời
- Tóm tắt và/hoặc nêu key take away (ý nổi bật): Tùy nội dung và độ dài tập podcast mà sử dụng phần này.
Outro
Co-host
Intro hoặc/và Teaser
Main content:
- Từng co-host giới thiệu và gửi lời chào người nghe
- Nội dung chính
- Nhạc nghỉ: Không bắt buộc
- Nội dung chính (tiếp sau nhạc nghỉ nếu có)
- Tóm tắt và/hoặc nêu key take away (ý nổi bật): Tùy nội dung và độ dài tập podcast mà sử dụng phần này.
- Teaser tập sau: Không bắt buộc
- Chào người nghe
Outro
Ngoài ra: Sponsored/ ads segments (nếu có). Bạn có thể đặt tin quảng cáo hoặc tài trợ trước khi mở vào phần chính của episode hoặc ở giữa các topic, hoặc trước khi bước vào phần intro. Tùy thuộc vào yêu cầu của nhà tài trợ: pre-roll, mid-roll (các thông tin này sẽ được giải thích ở những bài đăng sau) Nếu bạn có một sản phẩm/dịch vụ hoặc một sự kiện muốn kêu gọi người tham gia thì có thể bổ sung thêm phần CTA cho những thông tin này trong tập podcast.
Bố cục của podcast với người sản xuất thì giống như một timeline những phân đoạn nội dung, thông tin thiết yếu được sắp xếp lại, nhưng với người nghe thì nó là mạch cảm xúc, câu chuyện và cả những yếu tố quyết định khả năng tập trung của họ. Vì thế đừng vội vàng với bước này để đảm bảo rằng podcast của bạn sẽ thu hút sự theo dõi của người nghe từ đầu tới cuối cho dù độ dài podcast là bao nhiêu đi nữa!
Đây là những gợi ý cho bố cục podcast. Nếu podcast của bạn có format khác với 3 dạng show kể trên hoặc bạn có ý tưởng làm bố cục khác, đừng quên chia sẻ với mình trên nhóm Làm Podcast với The Blue Expat nhé!
Happy podcasting!